«Ադրբեջանցիներն ամեն առավոտ բարի լույս են ասում կրակոցներով, մերոնք էլ՝ պատասխանում են»

Լիդուշիկ, շնորհակալ ենք, որ ևս մեկ անգամ հյուրընկալվեցիք մեզ: Թույլ տվեք շնորհավորել Ձեզ, վերջերս տեղի ունեցած կայացած մենահամերգի կապակցությամբ: Սակայն մինչ կանրադառնանք համերգի մանրամասներին, կցանկանայի խոսենք մեկ այլ հանդիպման մասին, որը տեղի ունեցավ Կոթիում: Ինչպե՞ս կայացավ հանդիպումը և ո՞վ էր կազմակերպիչը:

Ողջույն Ձեզ: Նշեմ, որ հանդիպման առիթ էր հանդիսացել Շահնազար Շահնազարյանի անվան դպրոցի 100 ամյակը: Հրավերքը եղավ  Հասմիկ Հախվերդյանի կողմից, ով հանդիսանում է իմ «Տիկ-տակ», «Բարին է հաղթում» և «Իմ հայրենիք»երգերի հեղինակը: Հասմիկի պապիկը՝ Շ. Շահնազարյանը, տարիներ ի վեր եղել է Կոթիի դպրոցի տնօրենը, ում անունով էլ  հետագայում անվանակոչել են ուսումնական հաստատությունը: Այդ օրը, հանդիպման ժամանակ տեղի ունեցավ նրա կիսանդրու բացումը և ինձ հետ միասին ելույթ ունեացավ նաև ժողովրդական երգչուհի Եվա Եգանյանը, ով Կոթիին նվիրված երգ կատարեց, իսկ ես հանդես եկա 2 կատարմամբ՝ «Իմ փոքրիկ Հայաստան» և «Հայրենիք» երգերով:

Ինչպիսի՞ տպավորություններ ստացաք: Հիշարժան դեպքեր գրանցվեցի՞ն Ձեր այցելության ժամանակ:

Տպավորություններս շատ վառ են մինչ օրս: Կոթիում բնակվող մարդիկ այնքան անվախ էին, որ դա իմ մեջ տպավորվել է: Այքան շատ թաքստոցներ ունեին պաշտպանվելու համար: Երեխաները համերգից օրեր առաջ այնտեղ են եղել, և միայն հանդիպման համար դուրս էին եկել թաքստոցներից: Այնտեղ կրակոցներ են լինում պարբերաբար և շատ հաճախ, և բնակիչները հումորով են վերաբերվում այդ ամենին, ասում են. «Ադրբեջանցիներն ամեն առավոտ բարի լույս են ասում կրակոցներով, մերոնք էլ՝ պատասխանում են»: Ներսս տակնուվրա եղավ այդ պահին, վախը և քաջությունը խառնվել էին իրար: 

Երբ դու կանգնած ես լինում մի վայրում, որտեղ աչքիդ առաջ է քո նախնիների կերտածը, այդժամ հասկանում ես,  թե ի՞նչ ենք կորցրել ժամանակին և ինչի՞ համար ենք պայքարել: Շրջել եմ գրեթե բոլոր տեսարժան ու պատմական վայրերով, և հատկանշականն այն է, որ այդ ճանապարհներին լսել եմ միայն հայրենասիրական երգեր: Այս հանդիպումն անհրաժեշտություն էր, այն նոր թարմություն էր: Կարող եմ վստահ ասել, որ Հայաստանը սեր է, այն մեր սիրտն է, մեր մարմինն ու արյունը:

Ձեր թույլտվությամբ անցնենք Վանաձորում կայացած մենահամերգին: Տեղյակ ենք, որ եղել են անակնկալներ հանդիսատեսի համար, որի մասին կխնդրեինք բարձրաձայնեք: Ինչպիսի՞ն եղավ հանդիսատեսի արձագանքը և  ինչպե՞ս ընդունեցին երկարատև դադարից հետո:

Դադարներ գրեթե չեն եղել ինձ մոտ: Նույնիսկ խոսակցություններ կային ժամանակին, որ չեմ երգում, այն-ինչ այդ ընթացքում գտնվում էի արտերկրում, որտեղ բավականին մեծ աշխատանքներ և համերգային ծրագրեր է իրականացվել: Հայաստանում ներկայությունս հիմնականում եղել է բարեգործական համերգների շրջանակներում, ուստի  այլևս մենահամերգի կարիք կար: Վանաձորում 3 տարի առաջ եղել էի մենահամերգով, սակայն այլ հրավերներ ևս չեմ մերժել և պարբերաբար այցելել եմ  համերգային ծրագրերին: Կարոտել էի հանդիսատեսիս ջերմ ողջույններին: 

Դեռ համերգի սկզբին դահլիճը ցուրտ էր, սակայն հանդիսատեսը ջերմացրեց այնպես, որ ելույթիցս հետո միայն զգացի այդ անտանելի սառնությունը: Իսկ անակնկալներ եղել են, ճիշտ եք նկատել: Նախապես մրցույթ էր հայտարարված իմ կողմից «Քո նման» և «Մամա» երգերի համար, և խոստացել էի, որ հաղթողների հետ միասին պետք է դուետով բեմահարթակից ելույթ ունենանք: Արձանգանքները շատ-շատ էին, նույնիսկ համերգից առաջ ինձ մոտեցավ մի փոքրիկ աղջնակ՝ Լիլիթ  անունով, և խնդրեց, որ միասին կատարենք «Մանկություն» երգը, որն էլ սիրով կատարեցինք: 

Իսկ մրցույթի ընթացքում հաղթող ճանաչված ավստրալահայ Անիտա Սողոմոնյանը (11 տարեկան), ով այժմ ապրում է Երևանում,  և Դիլիջանից՝ Զինա Ոսկանյանը (19 տարեկան): Նրանց հետ միասին կատարեցինք «Քո նման» երգը, իսկ «Մամա» երգի հաղթողն էր՝ Վանաձորից՝ Էլլա Սևոյանը (13 տարեկան): Քանի որ երգել ցանկացողները շատ էին, իսկ ժամանակը քիչ, և խոստացել էի իմ փոքրիկ հանդիսատեսին, որ կերգենք միասին, ես երեխաներին հրավիրեցի բեմ և միասին կատարեցինք «Փոքրերի աշխարհ» երգը:  

Համերգի ընթացքում եղան պրեմիերաներ, իսկ հաջորդ անակնկալ դուետը եղավ իմ և փոքրիկ Յանուկի կատարումը, ում առաջին բեմելն էր, իսկ երգի տեսահոլովակը շուտով կհանձնենք մեր լսարանին: Ուրախությամբ պիտի ասեմ, որ երգն ընդունվեց ու ոգևորեց հանդիսատեսին: Ամբողջ համերգի ընթացքում  բեմահարթակում էին «Տաթև» և «Սոնա դանս» պարային համույթի սաները: 

Նրանց պոտենցիալը ևս շատ հավանեցի, թե ինչպե՞ս էին կարողացել կարճ ժամանակահատվածում գեղեցիկ պարային բեմադրություններ  պատրաստել իմ երգերի ներքո:  Կցանկանայի նաև նշել, որ համերգը վարում էր դերասան Արմեն Դալլաքյանը:

Մեր աչքից չի վրիպել նաև Ձեր երկրպագուներից  մեկի ողջույնի խոսքը, ով գերմանուհի է, և հայերեն լեզվով ողջունել է Ձեզ: Կցանկանայինք խոսել նաև այս մասին:

Լենան, ով երկար շփումից հետո դարձել է իմ ընկերուհին, տարիներ առաջ ուղարկում է իմ իմ երգացանկից երգեր իր մեկնաբանմամբ,  և այնքան  մաքուր էր երգում հայերենով, որ  ականջ էր շոյում: Սակայն հետագայում զրույցի ընթացքում տեղեկացա, որ նա բացարձակ չի տիրապետում հայերեն լեզվին և զտարյուն գերմանուհի է: Հաճախ եմ մտածել, որ գուցե գերմանահայ է եղել, որ կարողացել է կատարել հայերենով լեզվով երգերս՝ առանց սխալների: Ինձ համար մեծ պատիվ է: 

Լենան այն երկրպագուն է, ով հատուկ իմ ծննդյան տարեդարձի օրը, որի ընթացքում պետք է լիներ ձայնասկավառակիս շնորհանդեսը, իր հայրիկի հետ միասին եկել էին մեկ օրով Հայաստան, իսկ հետագայում սկսեցին հաճախակի այցելել ինձ: Սիրով նրան ուղեկցում եմ ՀՀ-ի պատմական շրջաններում: Առաջինը, որ Հայաստանում այցելել ենք, եղել է Էջմիածինը: Նրա հետ միասին եղանք  նաև Մատենադարանում,Ցեղասպանության թանգարանում,  Գաֆէսճեան արվեստի կենտրոնում, Ծաղկաձորում: Ամբողջ պատմական ինֆորմացիան նրան մատուցվում էր Գերմաներեն լեզվով: Սիրով սպասում եմ Լենային Հայաստանում, որ շատ ավելի հետաքրքիր վայրեր գնանք միասին:

Եվ վերջում ամփոփելով մեր զրույցը. Համերգային շրջագայություններ նախատեսվու՞մ են:

Հայաստանում անցկացվելիք համերգներիս մասին նախապես կտեղեկացնեմ բոլորին, սակայն մոտ օրերս մեկնում եմ արտերկիր: Տարբեր երկրներում և քաղաքներում կլինեմ, որտեղ ունեմ մենահամերգներ: Իսկ մեր զրույցի վերջում կցանկանայի շնորհակալությունս հայտնել ընտանիքիս, ընկերներիս, երգահաններիս, գործիքավորողներիս, պարի խմբերիս, մի խոսքով բոլորին: 

Երախտագիտությունս եմ ուզում ասել իմ հանդիսատեսիին, քանզի ինձ համար կարևոր է նրա արձագանքը: Եթե չլիներ նրա ծափերը, ջերմ խոսքերը,  ես չէի կարողանա անցնել այս ուղին: Վանաձորի հանդիսատեսին շատ շնորհակալ եմ ջերմ ընդունելության համար:

Հարցազրույցը վարեց Արամ Խաչատրյանը / ԱՐԽԱ